MBINU NANE(8) NZURI NA RAHISI ZA KUFANYISHA MWILI SHUGHULI (MAZOEZI) KATIKA SIKU ZA KAZI

 Watu wengi wamekuwa wakilalamika kushindwa kufanya mazoezi kutokana na kuwa bize na kazi maofisini na hata wakipata muda siku za mapumziko basi wanakuwa wamechoka sana. Ukaaji wa muda mrefu ofisi ni hatari kwa afya yako kwani hujenga mazingira ya kunyemelewa na magonjwa kama presha ya kupanda, kisukari, saratani, n.k. Ikumbukwe tu kuwa kwa afya bora, Shirika la Afya Duniani (WHO) inashauri mtu kufanya mazoezi ya wastani angalau dakika 150 kwa wiki au mazoezi ya magumu angalau dakika 75 kwa wiki. Hivyo mbali na changamoto zote za kila siku bado unaweza kuushugulisha mwili vizuri hata siku za kazi kwa kutumia baadhi ya mbinu zifuatazo;

1. Kuegesha (kupaki) chombo chako cha usafiri umbali kidogo na ofisi ya kazi.

-Kitendo cha kuegesha gari yako umbali kidogo angalau wa dakika 10 basi itakusaidia sana kujikuta unatembea kila siku dakika 20 yani kwenda ofisi na kurudi kwenye gari lako. Kutembea ni moja ya mazoezi yanayoushugulisha mwili vizuri sana.

2. Tumia ngazi badala ya kutumia mashine ya lifti 

-Unapotumia ngazi katika kushuka au kupanda katika majengo marefu (ghorofa) ni njia nzuri sana ya kuufanyisha mwili mazoezi kuliko kutumia mashine ya lifti.

-Kutumia ngazi ni mazoezi mazuri kwani huimarisha mfumo wa moyo, mapafu na misuli kwa ujumla. Tuache ubwenyenye, tushughulishe miili.

3. Badala ya kupiga simu, tembea kwenda ofisi ya muhusika.

-Endapo una jambo la kuzungumza na mwenzako aliyepo hapo hapo kazini ni vyema kwenda moja kwa moja kuonana nae badala ya kupiga simu au kumtumia barua pepe.

-Tabia hii itakusaidia kupata muda mwa kuushughulisha mwili ambapo ni sehemu ya mazoezi kuliko kukaa asubuhi hadi jioni jambo ambalo linahatarisha afya yako kwa kupelekea unene.

4. Kufanya vikao vya kusimama au kutembea badala ya kukaa. 

-Inawezekana na mambo ambayo hayajazoeleka ila inawezekana kabisa kujenga utamaduni wa kufanya vikao vya kusimama hata katika siku kadhaa za wiki, njia hii husaidia kuushughulisha mwili ukilinganisha na kukaa mwanzo hadi mwisho.

5. Mapumziko mafupi ya mazoezi wakati wa vikao vya muda mrefu.

-Kukaa kwa muda mrefu inahatarisha athari ya katika viungo mbalimbali kama mgongo, nyonga n.k lakini zaidi inachangia kwa hali ya uzito uliopitiliza au unene. 

-Inapotokea kuna vikao vya muda mrefu basi ni vyema kupata hata dakika 2 kwa kila nusu saa au angalau dakika 2-4 kwa kila saa kwa ajili ya kusimama, kutembea au kunyosha viungo.

6. Piga hatua taratibu endapo una mazungumuzo na mtu kupitia simu kwa muda mrefu.

-Huna haja ya kujiachia kwa kukaa muda mrefu zaidi ya dakika 30 huku ukiongea na simu, si namna bora sana kama unavyodhania. 

-Ni vyema kwa muda wote huo ukawa unatembea kwa hatua kidogo kidogo ndani ya ofisi ili kuupata mwili shughuli.

7.  Pita njia ndefu kufika maliwatoni

-Jenga utaratibu wa kuchangua kutembea njia ndefu ya kufika maliwatoni (chooni) kama kuna njia tofauti tofauti lakini pia hii inaweza kufanyika kwa kutembea kuelekea maliwato iliyo mbali zaidi na ww ulipo.

-Namna hii hukufanya uweze kutembea umbali mrefu wa kwenda na kurudi hivyo kufanya mazoezi mepesi.

8. Endesha baiskeli kufika kazini.

-Hii ni moja ya njia bora sana za kufanya endapo hauko umbali mrefu sana kutoka kazini lakini pia endapo hali ya hewa ni nzuri hasa kipindi cha baridi. Nyakati za joto kali uendeshaji wa baiskeli unaweza kuwa changamoto kwani utapoteza maji mengi sana na hautafurahia zoezi zima kwa ujumla

 Hiz ni baadhi ya mbinu ambazo mfanyakazi unaweza kuzitumia ukiwa katika mazingira ya kazi bila ya kuathiri  shughuli zozote, hivyo hakuna haja ya kuwa na sababu ya kutoshugulisha mwili kama sehemu ya mazoezi.  Muhimu kujenga mazoezi ya kufanya hivi ili mambo yote haya yaweze sehemu ya maisha yako.

Read More

MLO UPI WA CHAKULA UMEKUWA UKIUTUMIA MARA KWA MARA KATI YA AINA HIZI NNE (4) ZA MILO YA CHAKULA?

 Kumekuwa na uandaji wa aina mbalimbali za milo ya chakula hasa kulingana na malengo fulani kama vile kupunguza uzito, kuongeza uzito, kupambana na magonjwa fulani n.k. Kwa ujumla mlo bora hutusaidia kuwa na afya bora na hivyo kuepukana na magonjwa. Shirika la Afya Duniani (WHO) linasisitiza ulaji bora ambao unadhibiti matumizi ya mafuta mengi na yasiyo salama mwilini,  sukari nyingi (ya kuongeza) pamoja na chumvi nyingi lakini kuongeza ulaji wa matunda, mboga za majani, mboga za mimea jamii ya kunde, karanga na nafaka zisizokobolewa. Kutokana na kuzingatia ulaji bora wa chakula, zifuatazo ni aina nne (4) ambazo zimeandaliwa ili kupata matokeo mazuri kiafya

1. Mlo wenye mafuta kidogo

-Mlo huu ni mzuri sana kwa watu wenye kutaka kupunguza uzito au kudumisha uzito wa kawaida walionao.

-Vyakula vyenye mafuta huchangia sana kwa lishe-nguvu mwilini na hivyo kupelekea kukusanyika kwa mafuta.Hali hii hupelekea ongezeka la uzito na kuongeza uhatari wa magonjwa ya moyo, kisukari na presha.

-Njia bora ya kufanikiwa katika mlo huu ni pamoja na kupata ushauri kutoka kwa mtaalamu wa lishe kuweza kuandaa menyu (ratiba) maalamu kwa mlo huu kulingana na mwili.

-Kama chakula chako unaweza kukipima kwa usahihi basi ili kufanikisha mlo huu unatakiwa kutumia mafuta asilimia 30 au pungufu ya nishati katika chakula chote ambapo mafuta huwa na nguvu ya kilocalori 9.4 kwa kila gramu 1 (9.4Kcal/g).

2. Mlo wa vyakula vya mimea.

-Maana halisi ya mlo huu ni kuhusisha ulaji wa nafaka, matunda, mboga mboga, mboga jamii ya kunde na karanga wakati vyakula kutoka katika vyanzo wa wanyama huondolewa.

-Ulaji wa mlo huu huonekana na matokeo chanya katika kupunguza magonjwa ya moyo, shinikizo la juu la damu, kisukari, unene na pamoja na baadhi ya saratani.

-Kutokana na maana halisi ya aina ya mlo huu, kuna uwezekana wa kupata upungufu wa madini ya Calcium pamoja na vitamini B12 endapo hatatumia kabisa vyakula katika vyanzo vya mimea. Hivyo ni muhimu kuwa na kiasi kidogo cha vyakula hivi au kutumia virutubisho mbadala vya vitamini

3. Mlo wa DASH. 

-Je, unasumbuliwa na shinikizo la juu la damu? Basi huu ndio mlo wako sahihi kabisa kwani ni bora kabisa kwa afya lakini pia husaidia kudhibiti shinikizo la juu la damu, hupunguza uwezekano wa kupata saratani ya utumbo mpana, maradhi ya moyo, gauti n.k

-DASH (Dietary Approches to Stop Hypertension) ni mlo ulioandaliwa ukihusisha 

• Ulaji wa matunda mara 4 hadi 5 katika siku
• Ulaji wa mboga za majani mara 4 hadi 5 katika siku
• Utumiaji wa maziwa au zao la maziwa mara 2 hadi 3 kwa siku pamoja na
• Utumiaji wa mafuta asilimia 25 au pungufu

-Matumizi ya mlo huu yamekuwa ya msaada mkubwa sana kwa wagonjwa wenye tatizo la shinikizo la juu la damu (presha) kwani tafiti zimeonyesha mafanikio makubwa ya mlo huu kwa kupunguza na kudhibiti presha.

4. Mlo wa Kimediterrania

-Mlo huu wa Kimediterrania unahusisha zaidi utumiaji wa vyakula vifuatavyo;

• Matunda kwa wingi
• Mboga za majani kwa sana
• Nafaka zisizokobolewa
• Maharagwe na mafuta ya mbegu kama vile olive na alizeti
• Utumiaji kidogo au wastani wa mvinyo

-Vyakula vingine vinavyohusishwa katika mlo huu ni kiwango kidogo vya samaki, nyama nyeupe, mazima  na nyama nyekundu kwa kiwango kidogo mno.

-Aina hii ya mlo imechangia kwa kiasi kikubwa upungufu wa saratani mbalimbali kama utumbo mpana, tezi dume n.k lakini pia umepunguza maradhi ya mfumo ya fahamu kama vile Parkinson ambao huwapata sana wazee na kuwafanya wana kuwa na mitetemo ya mwili.

Hii ni baadhi ya aina ya milo ambayo unaweza ukaandaa nyumba ili kuweza kujenga afya bora.Ni muhimu sana kuweza kuwasiliana na mtaalam wa lishe ili kuweza kupata mpangilio sahihi wa vyakula vyako katika mlo kulingana na wewe binafsi kutokana kuwa na utofauti wa mtu na mtu.

  

Read More

MAKUNDI SABA (7) YA MISULI AMBAYO UNATAKIWA KUFANYIA MAZOEZI KATIKA RATIBA YAKO

Mwili wa binadamu una misuli mingi katika mfumo wake wa mifupa ambayo inawezakufanyishwa mazoezi na kukuletea mabadiliko chanya katika afya yako kwa ujumla. Mbali na kuwa na uwepo wa misuli mingi ya kufanyika mazoezi bado watu wengi wamekufanya mazoezi yanayogusa misuli michache kutokana na kutofahamu umuhimu na makundi hayo ya misuli ambapo mwisho wa siku huishia kujiumiza na kujenga mwili ambao hauna uwiano. Unapoandaa ratiba yako ya mazoezi basi ni muhimu sana kujumuisha makundi yote ya misuli katika nyakati tofauti tofauti, makundi hayo ya misuli ni:

1. Misuli ya mgongo

-Misuli hii imegawanyika katika makundi mawili yani misuli ya mgongo wa juu na misuli ya mgongo wa chini.

-Kwa ujumla kazi ya misuli hii ni pamoja na kukusaidia kuimarisha mifupa ya uti wa mgongo hivyo kuepukana na maumivu ya mgongo yasiyo ya lazima, kukupa nguvu ya kuweza kuvuta vitu katika shughuli zako za kila siku na pia kuimarisha uwezo wa shingo lako katika kuelekeo wote.

-Vijana wengi wamekuwa wakipenda muonekana na kuwa na mbawa (wings) au umbile la V, basi misuli hii ya mgongo ndio yenyewe hasa misuli ya mgonjwa wa juu. Lakini pia kuna wanapenda kuwa na misuli ya shingo iliyojaa (Traps) basi usishau kufanya mazoezi ya misuli hii.

-Mfano wa mazoezi ya misuli ya mgongo ni pamoja na; "pulldowns na pullups", rows, pullovers, n.k

2. Misuli ya kifua

-Moja ya mazoezi ambayo yanafahamika na kufanywa na watu wengi katika jimu ni mazoezi ya kifua kwa vijana wengi wamekuwa wakitamani muonekana mzuri wa kifua.

-Kifua kimejengwa na misuli miwili ambao mmoja uko juu kabisa (pectoris major) na mwingine uko chini ya wa juu (pectoris minor), misuli hii ndio wahusika wakuu kwa mazoezi yote yanayohusu kifua.

-Misuli hii ya kifua ni kati ya misuli mikubwa mwili, hivyo inashauri kuifanyisha mapema kabla hujachoka na kwa kiwango kikubwa cha "reps"

-Mfano wa mazoezi ya misuli ya kifua ni pamoja na; Pushups za aina mbalimbali, bench press, dumbbell chest press, verical dips n.k

3. Misuli ya bega

-Misuli ya bega ni kati ya misuli muhimu sana kufanya katika mazoezi ukizingatia kwamba mazoezi mengi sana yanategemea uimara wa misuli hii katika kufanya mazoezi. 

-Bega ni moja ya maungio katika mwili wa binadamu lenye uwezo wa kuzunguka katika uelekeo mbalimbali likiwa limezungukwa na misuli mbalimbali yani "deltoids" na "rotator cuffs"

-Msuli wa deltoid ambao upo sehemu ya juu ya bega midhiri ya mfuniko umegawanyika sehemu kuu tatu yani; sehemu ya mbele, sehemu ya kati na sehemu ya nyuma. Katika mzoezi sehemu hizi ni muhimu kufanyiwa mazoezi.

-Misuli ya bega ambayo husahaulika mara nyingi katika mazoezi ni hiyo inayoitwa "rotator cuffs" ambayo ni muhimu sana kwani husaidia kuimarisha ungio la bega.

-Mfano wa mazoezi ya misuli ya bega ni pamoja na ; overhead press, front rise, lateral rise n.k

4. Misuli ya mikono

-Kati ya misuli inayopendelewa na vijana wengi katika jimu ni misuli ya mikono kwani mtu yuko tayari kuacha mazoezi mengine na kufanya mazoezi ya mkono tu.

-Misuli ya imegawanyika katika sehemu kuu tatu yani: 

• Misuli ya mbele ya mkono wa juu iitwayo Biceps (Bai kama ilivyozoeleka na watu wengi)- Hii ina sehemu (vichwa) kuu mbili
• Misuli ya nyuma ya mkono wa juu iitwayo Triceps (Trai kama iliyozoeleka na watu wengi)- Hii ina sehemu (vichwa) kuu tatu
• Misuli ya kwenye kiwiko (Foream)- Ikizoeleka kama misuli ya kuvalia saa😅

-Msuli wa Biceps na Triceps hufanya kazi kwa kutofautiana ambapo biceps husaidia kukunja mkono huku triceps husaidia kukunjua mkono. Hivyo ni muhimu kufanya mazoezi ya misuli yote ili kuleta uwiano mzuri wa misuli hii. 

-Misuli ya kwenye kiwiko (foreams) husahaulika sana na watu wengi kama sehemu ya misuli ya mkono yenye kazi ya kuimarisha mikono hata katika kushika kitu kwa nguvu pamoja na kiganja cha mkono kuzunguka katika uelekeo tofauti tofauti.

-Mfano wa mazoezi ya misuli ya mikono ni; Biceps curl, triceps extension n.k

5. Misuli ya tumbo

-Misuli mbalimbali imejenga sehemu ya tumbo na hivyo kama sehemu nyingine za mwili ni muhimu kufanya mazoezi ya misuli hii. 

-Moja ya misuli ya tumbo (rectus abdominis) ikifanyishwa mazoezi vizuri  hupelekea pingili pingili katika idadi tofauti tofauti kulinga na mazoezi huku 6-packs ikiwa ni muonekano unaofahamika zaidi.

-Uimara wa misuli hii husaidia kuboresha uwiano mzuri wa mwili na kuufanya mwili kwa ujumla kuwa imara wakati wowote.

-Ikumbukwe tu sehemu ya tumbo hubeba mafuta mengi chini ya ngozi na hali hii huu hupelekea watu wengi wanene kuona ugumu wa mazoezi ya tumbo. Lakini pia ni moja ya misuli ambayo 

-Mfano wa mazoezi misuli ya tumbo ni pamoja na; cruches, sit-ups, planks

6. Misuli ya makalio na miguu.

-Makalio na miguu ndio sehemu katika mwili ambazo zina misuli mikubwa katika mwili kuliko sehemu nyingine ya mwili .

-Misuli hii hufanya kazi kubwa sana katika mwili ikiwa ni pamoja na; kutembea, kuamka kutoka katika kiti, kuchuchumaa chooni, kukimbia, kupanda kwenye chombo cha usafiri.

-HIivyo misuli hii inabidi ipewe uzito mkubwa katika programu ya mazoezi ingawa kwa uhalisi ndio misuli ambayo watu wengi wamekuwa wakiogopa mazoezi yake, kama ni ratiba ya jimu basi siku ya mazoezi ya miguu huwezi kuona watu😆

-Pamoja na faida zote hizo kuna baadhi ya wafanya mazoezi hasa wa kiume wamekuwa na fikra potofu ya kufanya mazoezi ya misuli ya makalio wakidhani ni kwa ajili ya wanawake tu, si kweli.

-Katika mazoezi ya misuli hii ni muhimu kuanza na msuli mkubwa (msuli wa makalio-glutes) kisha na kumaliza na msuli mdogo (misuli ya kwenye miguu).

-Mfano wa mazoezi ya misuli ya makalio na miguu ni; squats, lunges, leg extensions n.k

7. Misuli ya eneo la kati la mwili wote (core)

-Misuli hii ya "core" huchanganywa haswa na misuli ya tumbo kitu ambacho si kweli. Misuli ya "core" ni mingi sana na husaidia zaidi katika kuimarisha mwili na kuupa msawazo mzuri. 

-Misuli ya eneo hili la kati la mwili (core) kuanza kutazamiwa kuanzia kwenye ngazi ya mabega kushuka chini hadi kwenye nyonga.  Hivyo ni muhimu kufanya mazoezi ya moja kwa moja kuimarisha eneo hili kwa ujumla wake.

-Mazoezi mbalimbali ya "core" ni pamoja na; planks, reverse planks, slide n.k

Kufahamu misuli hii haitoshi bali unatakiwa kujua zaidi pia mazoezi mbalimbali ya msingi kwa kila kundi la misuli, namna sahihi ya kufanya, mambo gani ya kuepuka na hata mpangilio mzuri wa mazoezi yako kulingana na misuli hii ya mwilini. Kwa kufanya hivi utafanikiwa kwa kiasi kikubwa katika mazoezi yako, kanuni na taratibu za mazoezi muhimu kuzingatia🙏

 

Read More

NJIA TANO BORA (5) UNAZOWEZA KUTUMIA KUIMARISHA NGUVU YA MISULI WAKATI WA MAZOEZI YAKO

 Kanuni kubwa ya mazoezi ya nguvu za misuli au mazoezi ya ukinzani ni kuwa na kuwa na muendelezo wa kufanya mazoezi zaidi kila siku kwa kuiongezea misuli mzigo au ukinzani. Mwili wa binadamu una misuli mingi sana ambayo inatakiwa kufanyishwa kazi kipindi cha mazoezi kwa namna tofauti tofauti ili kuweza kuifanya kuwa imara na yenye nguvu. Unaweza kufanya mazoezi ya misuli kwa njia mbalimbali kama ifuatavyo.

1. Mazoezi ya kutumia uzito wa mwili

-Kuna mazoezi mbalimbali ambayo hutumia mwili wako kama sehemu ya ukinzani au uzito ili kuweza kuipata nguvu misuli ya mwili. 

-Haya ni mazoezi ambayo unaweza kuyafanya sehemu yoyote hasa nyumbani na kuweza kupata matokeo makubwa zaidi

-Mazoezi haya ni mazuri sana kwa mtu anayeanza kufanya mazoezi ya nguvu za misuli ingawa hatakuwa na wito mdogo wa kuongeza mzito wa mwili hasa kwa kutumia vitu kama mashati au vikanda yenye uzito ikiwa ni sehemu ya kujiimarisha. 

-Zaidi ya uzito huo, katika mazoezi haya mtu ataweza zaidi kujiweka imara kwa kuongeza idadi ya siku za mazoezi, namba ya seti na idadi ya "reps"

-Uchaguzi na ufanyaji sahihi wa mazoezi ni muhimu sana 

-Mfano wa mazoezi hayo ni pamoja na pushups, pullups, cruches, squats n.k    

Read More

DALILI TANO (5) ZINAZOWEZA KUASHIRIA MTOTO KUWA NA UGONJWA WA SELI MUNDU.

 Seli mundu ni chembechembe yekundu ya damu ambayo inakuwa katika umbo la mfano wa kifaa kinachoitwa mundu(hutumika kukatia nyasi) au mfano wa umbo la ndizi tofauti na chembechembe nyekundu za kawaida. Seli mundu hizi hutokana na hitilafu kwenye vinasaba ambapo hupelekea uzalishaji wa protini yenye kasoro iitwayo himoglobini ambayo husaidia kubeba oksijeni katika damu. Protini hii inapokuwa katika mazingira yasiyona na oksijeni hupelekea seli mundu ambazo hushikana shikana na kutengeneza molekyuli kubwa na nzito yenye uwezo wa kuathiri mtiririko wa damu katika mishipa. 

Baadhi ya sifa za seli mundu hizi ni pamoja na;

• Zinakuwa zina uwezo wa kunasa katika kuta za mishipa ya damu na kuziba mishipa.
• Zinakuwa ngumu kubadilika maumbile hivyo zinashindwa kupenya vizuri katika mishipa ya damu
• Zinakuwa na siku chache za kuishi yani siku 10 mpaka 20 yani huvunjwa vunjwa.
  

Utofauti wa dalili na viashirai miongoni wa wagonjwa wenye seli mundu ni moja ya upekee wa ugonjwa huu huku dalili zikiwa zinachukua wigo wa dalili za kawaida hadi zile za hatari sana. 

Kuziba kwa mishipa ya damu pamoja na kuvunjwa kwa seli mundu ndio misingi mikubwa ya dalili mbalimbali vya ugonjwa huu ambazo si hususani kwa ugonjwa huu pekee, dalili hizo ni pamoja;

1. Maumivu ya maungio

-Moja ya dalili za awali za ugonjwa huu ni maumivu ya sehemu tofauti tofauti katika mwili na hii inaweza ikaendana na umri wa mgonjwa mfano;

•  Watoto wadogo miezi 6 na kuendelea huweza kuwa na maumivu haya kwenye maungio ya mikono na miguu yanayoambatana na kuvimba pamoja na wekundu wa maungio haya.
• Watoto miaka 2 kuendelea na wakubwa  huweza kuwa na maumivu kwenye kifua, tumbo na mifupa

Maumivu haya huwaweza kuwa kidogo hadi makali sana yasiyoweza kuvumilika mpaka kwenda hospitali. Maumivu haya mara nyingi yamekuwa si ya kuweza kuyatabiria, hutokea ghafla tu.

2. Kuchoka sana kutoka na upungufu wa damu.

-Upungufu wa damu mwili kutokana na seli mundu kuvunjwa vunjwa mwilini huweza kupelekea mtu kuwa mwenye uchovu sana na dhaifu. 

3. Kupumua(kuhema) kwa shida

-Hii huweza kutokana na sababu mbalimbali kama vile maumbukizi katika mapafu, upungufu wa damu mkubwa, pamoja na seli mundu kuathiri mishipa ya damu katika mapafu. Hali inaweza kuendana sabambana na maumivu ya kifua au kukohoa au vyote.

4. Manjano katika mwili

-Sehemu za mwili kama macho, ngozi na mdomoni  kuwa na rangi ya manjano ni moja  na dalili ambazo mgonjwa mwenye seli mundu anaweza kupata. Hali hii hutokana na kuvunjwa vunjwa kwa seli mundu na mfumo wa mwili ikiwa ikifanywa zaidi na bandama na ini.

5. Kuvimba tumbo 

-Moja ya dalili inayoonekana kwa watoto wenye ugonjwa wa selimundu ni kuvimba kwa tumbo zaidi upande wa kushoto na kama uvimbe ni mkubwa sana basi tumbo lote hujaa. 

-Hii ni kutokana na kuvimba kwa bandama ambapo bandama huvimba kwa sababu seli mundu nyingi hunashwa humo na kupelekea bandama kuwa kubwa zaidi.

- Wagonjwa wengi wenye seli mundu hadi kufika miaka 6 na kuendelea huwa na uwezekano mkubwa wa kutokua na bandama.

Dalili ni nyingi na tofauti tofauti za mtoto mwenye ugonjwa huu wa selimundu huku nyingi zikiwa  zinatokana na madhara ya muda mrefu ya ugonjwa huu. Ikumbukwe kuwa dalili za ugonjwa huu si za kipekee au hususani hivyo ni muhimu sana kwa mtoto kufikishwa hospitali na kufanyiwa uchunguzi zaidi na kupata tiba sahihi. Sio kila mwenye dalili tajwa hapo juu anatakuwa na ugonjwa wa selimundu

Read More

JE NINAWEZA KUACHA KUMEZA DAWA ZA SHINIKIZO (PRESHA) LA JUU LA DAMU ENDAPO SHINIKIZO LA DAMU LIMEKUWA KAWAIDA?

 Ni ukweli kuwa watu wengi ambao wako kwenye matibabu ya dawa za shinikizo la juu la damu hutakiwa kutumia dawa zao siku zote katika kipindi cha maisha yao ukizingatia kuwa tatizo hili huwa na madhara makubwa katika moyo, figo, ubongo na macho. Suala la lini kuacha kumeza dawa za shinikizo la juu la damu miongoni mwa wagonjwa limekuwa likiulizwa sana huku matumaini ya wagonjwa wengi ni kupata muda sahihi wa lini ataacha kumeza dawa. Tafiti mbalimbali zimefanyika kuhusiana na suala la wagonjwa kuacha kumeza dawa kwa wagonjwa ambao presha zao ziko kawaida na mambo mbalimbali yameonekana.

1. Mgonjwa anaweza akasimama kumeza dawa kwa muda katika mazingira kama ;

• Dawa anazotumia kwa sasa zinamletea madhara makubwa yasiyoweza kuvumilika.
• Kipindi cha majaribio ya dawa mpya kwa matumizi ya mgonjwa.
  
  
  

2. Kukosekana kwa uhakika wa shinikizo la damu kuwa kawaida kwa muda mrefu baada ya kuacha.

-Moja ya mambo yameyoweza kuonekana ni pamoja na kutokuwa na uhakika wa kipindi kirefu cha wagonjwa hawa kukaa bila ya kutumia dawa huku shinikizo la dawa likiwa kawaida.

-Hii ina maana kuwa ni watu wachache sana (takribani 1/4 ya wagonjwa) wameweza kukaa kwa kipindi cha angalau miaka miwili (2) baada ya kuachishwa dawa bila ya kurudi kwenye dawa lakini wengi wao walilazimika kurudi kwenye dawa.

3. Mafanikizo makubwa ya kuacha dawa za presha yameoneka katika sifa hizi

-Tafiti zimeonesha kuwa mtu anaweza kuwa na mafanikio makubwa ya kuacha dawa endapo atakuwa na sifa zifuatazo

• Matumizi ya dozi ndogo na dawa moja ya presha ya kupanda-Hii imeonekana kutoa matumaini makubwa ya mafanikio kwa mtu anayetaraji kuacha dawa huku ikienda sambamba na ukweli kwamba mtu huyu alikuwa na presha ya kupanda kiasi wakati anaanza dawa.
• Kuanza na kutekeleza mtindo bora wa maisha- Kupunguza kiasi cha chumvi, kupunguza uzito na kuacha pombe
• Umri mdogo- Wenye umri mdogo wameonekana kuwa na muitiko mzuri endapo wataacha dawa kuliko wale wenye umri mkubwa yani miaka 65 na kuendelea.
  

4. Walioacha dawa wameonekana kupata madhara zaidi kuliko ambao wameendelea na umezaji wa dawa

- Baadhi ya madhara ya kuacha dawa ambayo si ya kutisha kama; kichwa na maungio kuuma,mapigo ya moyo kukimbia haraka, kuvimba miguu, na kujihis mchovu kwa ujumla yameweza kuwatokea zaidi wale watu walioacha dawa hizi za presha ukilinganisha na wanaoendelea.

Suala la kuacha kumeza dawa bado ni la mvutano kutokana na kuwepo kwa tofauti mbalimbali kama zilivyotajwa hapo huku zikiwa hazina kauli ya moja kwa moja ya kuruhusu kuacha dawa kama sehemu ya matibabu ya wagonjwa wenye presha ya kupanda.

Hivyo ni muhimu sana kuendelea kuzingatia umezaji wa dawa za presha ya kupanda kama unavyoelezwa na mtaalamu wa afya na ikitokea unataka kuacha kumeza dawa basi jitahidi sana kuonana na daktari kwa tathmini zaidi.

Read More