MADHARA KUMI NA TATU (13) YA TATIZO LA KIHARUSI (STROKE) KWA MGONJWA.

 Mtu aliyepatwa na tatizo la kiharusi anaweza kuibukiwa na madhara mengi sana katika mwili na madhara haya huzidisha udhaifu wa afya ya mgonjwa na hutoa taswira mbaya ya maendeleo ya mgonjwa. Kiharusi huathiri takribani mifumo yote mwilini na kusababisha madhara kama ifuatavyo;

1.Maambukizi katika mapafu

-Nimonia ni ugonjwa wa maambukizi ya mapafu (kutokana na bakteria au virusi) ambao huathiri wagonjwa wengi wenye tatizo la kiharusi .

-Mara nyingi ugonjwa huu huwapata ndani ya masaa 48 tangu apate tatizo la kiharusi kutokana na  kupaliwa na chakula au matapishi katika mfumo wa hewa. 

2. Shida (Ugumu) ya kumeza chakula

-Moja ya matokeo ya kiharusi ni pamoja na kuweza kudhoofisha misuli ya kusaidia umezaji wa chakula. Halii hupelekea mgonjwa kushindwa kumeza chakula vizuri na huweza kuchangia katika kupaliwa pia

-Hivyo ni muhimu kumjaribisha mgonjwa uwezo wake wa kumeza vyakula au vimiminika kabla ya kuendelea na ulishaji wa kawaida.

3. Shambulizi la moyo

-Kiharusi huweza kupelekea madhara kwenye moyo kwa kuathiri mfumo wa umeme kwenye moyo au kuathiri mishipa ya damu kwenye moyo na kusababisha shambulizi la moyo

-Madhara haya huchangiwa na mambo kadhaa kwa mtu mwenye kiharusi ikiwemo mabonge ya damu katika mishipa ya damu.

4. Damu kuganda katika mishipa 

-Tatizo la kiharusi huweza kumpelekea mgonjwa kukaa kitandani kwa muda mrefu sana, hii hupunguza msukumo wa damu katika mishipa na hivyo damu kuanza kutengeneza mabonge mabonge hasa katika mishipa iitwayo veini. Mgonjwa huanza kupata dalili za miguu kuvimba na kuuma 

-Hali hi ni hatari sana kwani mabonge haya ya damu huweza kuziba mishipa ya damu kwenye mapafu na ubongo na kusababisha kifo cha ghafla.

-Inashauri mgonjwa kufanyiwa mazoezi mapema inasaidia katika kuzuia hali hii kutokea na wagonjwa wengine hupewa dawa kabisa za kuzuia hali hii isitokee.

5. Maambukizi ya njia ya mkojo

-Takribani 15% ya wagonjwa wenye kiharusi wana uwezekano wa kupata maambukizi haya katika miezi mitatu (3) ya mwanzo.

-Maambukizi haya huchangiwa na matumizi ya mpira wa mkojo kwa muda mrefu na hii hupelekea vimelea vya magonjwa hasa bakteria kupanda kwenye mfumo wa mkojo

 -Kwa maana hiyo si vema mgonjwa akakaa na mpira wa kukojelea zaidi ya siku 14 bila ya kubadilishiwa.

6. Kushindwa kuzui mkojo (kujikojolea)

-Inapotekea tatizo hili kuathiri misuli ya kibofu cha mkojo basi mgonjwa hujikuta akishindwa kuzuia mkojo unapojaa au kumbana na hivyo kujikojolea

-Hii ni ishara ambayo si nzuri kwa maendeleo ya kiafya ya mgonjwa mwenye kiharusi.

7. Matatizo katika tendo la ndoa

-Matatizo makubwa ya tendo la ndoa ni pamoja na; kukosa hamu ya tendo la ndoa, kushindwa kumwaga mbegu za kiume na kushindwa kusimamisha uume wakati wa tendo la ndoa

-Mabadiliko katika uwezo wa kufanya tendo la ndoa kwa wagonjwa wenye tatizo la kiharusi hutokana na  sababu mbalimbali zikiwepo;

• Uoga wa shambulio jingine la kiharusi
• Madhara ya baadhi ya madawa anazotumia katika tatizo la kiharusi
• Ulemavu wa aina yoyote alioupata mtu kutokana na kiharusi
• Kupoteza uwezo wa kuhisi au utambuzi
  

8. Vidonda vya tumbo

-Mfumo wa mmeng'enyo wa chakula huathiri kipindi cha shambulizi la tatizo hili kiasi cha kwamba kuta za tumbo na utumbo huchimbika na kuanza kusababisha vidonda ambavyo huwa na maumivu makali sana tumboni na hata damu kuvuja katika mfumo wa chakula (kutapika damu, kujisaidia damu haja kubwa)

-Na hii ndio sababu ya wagonjwa wenye kiharusi kupewa dawa kwa ajili ya kuzuia hali hii kutotokea.

9. Mifupa kuvunjika

-Kitendo cha mgonjwa mwenye kiharusi kukaa kitandani kwa muda mrefu kutokana na kupooza kwa viungo vya mwili husababisha mifupa kupoteza uimara wao na hivyo kuwa katika uhatari wa kuvunjika kwa urahis sana hasa ya upande uliopooza.

10. Vidonda kwenye ngozi

-Kiharusi hupelekea wagonjwa wengi kushindwa kutembea na kubaki wameshinda kwenye vitanda kwa muda mrefu. 

-Hali hii hupelekea kutokwa na vidonda kwenye ngozi hasa sehemu za matakoni, mgongoni, kwenye nyonga, visiginoni n.k, pia wale wanaotumia viti vya matairi nao huathirika na tatizo hili. 

11. Kukakamaa kwa maungio 

-Hii ni changamoto nyingine kubwa ambayo inatokea kutokana na wagonjwa hawa kukaa muda mrefu kitandani bila ya kuchezeshwa kwa maungio yao ya kwenye mikono na miguu.

-Hali hii hupelekea maungio haya kuanza kukaza na kushindwa kufanya kazi kama mwanzo. Hapa ndio umuhimu wa tiba mazoezi ya mapema huanza kuonekana.

12. Sonona

-Ugonjwa huu wa akili huweza kuwapata wagonjwa hawa wenye kiharusi kutokana na wasiwasi wao wa hali ya afya kama ulemavu wa viungo, kujikojolea na kukosa hamu ya tendo la ndoa n.k

-Hali hii huchangia matatizo mengine zaidi na zaidi kuendelea kuibuka kwa mgonjwa huu na kuwa na matarajio yasiyoridhisha kwa mgonjwa. 

13. Kifo 

-Tatizo la kiharusi limekuwa likichangia kwa kiasi kikubwa ulemavu na maradhi mbalimbali kwa wagonjwa. Madhara haya ya kiharusi ndio huchangia kuongezeka kwa vifo vya wagonjwa hawa. Hivyo huduma bora ya kiafya kwa wagonjwa hawa huwasaidia kuongeza ubora wa maisha yao na hivyo kuongeza muda wa kuishi.

Kumuhudumia mgonjwa mwenye kiharusi ni jukumu la wataalamu wa kada mbalimbali za afya pamoja na familia kuanzia mgonjwa anapokuwa hospitalini hadi anaporuhusiwa kwenda nyumbani.

Matatizo ya kiharusi ni lazima yapewe uzito katika kipindi chote cha matatibu ya mgonjwa kwani ndio yamekuwa chanzo cha vifo vya wagonjwa hawa.